Betoog

"Neem tenminste aan dat jij niet ook nog maagd bent?" (elninjoo, 2010) Even een uit z'n context gerukt citaat van het viva-forum. Maar wees gerust, de context is nog erger. Het is niet zo goed gesteld met de seksuele moraal in onze cultuur. Er wordt op de meeste scholen wel seksuele voorlichting gegeven, maar te weinig en onvolledig. Ik wil pleiten voor betere kwaliteit seksuele voorlichting, inclusief waarschuwingen tegen porno, en argumenten voor het wachten met seks totdat je getrouwd bent.

Ten eerste: seksuele voorlichting is belangrijk. Één op de drie meisjes en één op de vijf jongens maakt voor hun 18de een vorm van seksueel geweld mee, en het is de bedoeling dat seksuele voorlichting dat aantal terugdringt. Dit gebeurt niet altijd goed, en dat is jammer. (RTL Nieuws, 2017) Daar zijn we het denk ik over eens. Maar ik weet niet of de invulling van seksuele voorlichting wel zo volledig is.
Jammer genoeg heb ik zelf geen onderzoek kunnen doen onder middelbare scholen. Wel heb ik de Country Papers on Youth Sex Education in Europe gevonden. Bij het stuk over Nederland staat dat de hoofddoelen zijn: het voorkomen van abortus en tienerzwangerschappen, het voorkomen van hiv/aids en andere soa's, en het voorkomen van seksueel misbruik en geweld, vooral jegens bepaalde groepen. (Van der Vlugt, 2006, p. 74) Dit rapport is uit 2006, en in 2012 is een nieuw doel toegevoegd, namelijk het leren over "overeenkomsten, verschillen en verandering in cultuur en levensbeschouwing in Nederland, en daarbij aandacht voor seksualiteit en diversiteit, met name seksuele diversiteit". (Rutgers, 2012)
Dit is allemaal mooi. Maar tijdens het lezen van een gratis inkijkversie van Rutgers met richtlijnen voor seksuele en relationele vorming, schrok ik wel een beetje toen ik bij de omschrijving van de leeftijdscategorie 15-18 jaar het volgende las: "Jongeren experimenteren met relaties en seksualiteit, ontdekken hun seksuele voorkeur, worden zich meer bewust van hun wensen en grenzen en doen hun eerste ervaring op met seksuele geslachtsgemeenschap" (Rutgers, 2016, p. 26). Die laatste toevoeging, waar komt die vandaan? Ik kan me voorstellen dat er inderdaad jongeren in de leeftijdscategorie 15-18 jaar zijn die ervaring opdoen met seksuele geslachtsgemeenschap, maar dat lijkt me toch zeker niet de bedoeling. Hier kom ik later op terug.
Eerst even over de inhoud van seksuele voorlichting. In opdracht van Rutgers is er een onderzoek gedaan onder gebruikers van scholieren.com (met name leerlingen uit de onderbouw van het voortgezet onderwijs), onder andere over of en wanneer ze seksuele voorlichting hebben gehad, en over welke onderwerpen. Verreweg de meest gebruikte methode was Biologie voor jou (34%). Bij de vraag over welke onderwerpen ze les hadden gehad, werden op vwo-niveau de volgende vijf onderwerpen door meer dan 80% aangegeven: Kennis van het menselijk lichaam, geslachtskenmerken jongen/meisje; Wat verandert er in de puberteit: lichamelijk en emotioneel?; Zwangerschap en kinderen krijgen; Voorkomen van zwangerschap en anticonceptie; Voorkomen van soa, hiv, aids. Onder andere deze onderwerpen werden door minder dan 40% aangegeven: Maagdelijkheid en de eerste keer; Rekening houden met de wensen en grenzen van jezelf, en de ander; Als iemand over jouw grens gaat (seksuele dwang); Seks op tv, internet en sociale media. (Scholieren.com, 2013, p. 22) Natuurlijk is die eerste set onderwerpen belangrijk. Daar ben ik het niet mee oneens. Maar die tweede set lijkt me zeker ook van groot belang. Onder 'Seks op tv, internet en sociale media' bijvoorbeeld, valt pornografie. Minder dan 40% zegt dus hierover voorgelicht te zijn. Terwijl het toch een groot probleem is. Van de doelgroep in een onderzoek waarvan de resultaten werden laten zien in een college van Christian Martini, keek meer dan de helft van de mannen porno (maar een achtste van de vrouwen). Van die mannen wilden zeven achtsten stoppen, en van de vrouwen vijf achtsten. Van de mannen had een kwart van de mannen nog nooit over porno gepraat, en van de vrouwen meer dan de helft. (Martini, 23 november 2017) Pornografie is dus wel degelijk een probleem, en moeilijk bespreekbaar. Er moet dus uitdrukkelijk tegen gewaarschuwd worden als onderdeel van seksuele voorlichting.
Dan zou ik het nog even hebben over de suggestie dat jongeren tussen de vijftien en achttien jaar de eerste ervaring opdoen met geslachtsgemeenschap. Dit lijkt mij niet de bedoeling, zoals gezegd. Ik denk namelijk dat de eerste ervaring met geslachtsgemeenschap beter pas plaats kan vinden als je getrouwd bent, en jongeren tussen de vijftien en de achttien jaar zijn sowieso niet getrouwd. Voor het geval dat sommigen van jullie niet weten waaróm het goed is om geen geslachtsgemeenschap te hebben voor het huwelijk, zal ik het even uitleggen. Als je seks hebt, raak je verbonden met elkaar. Daar kun je niks aan doen. Ook als je denkt dat je alleen seks hebt voor het lichamelijk genot, komen chemicaliën vrij in je brein (bij vrouwen vooral oxytocine, bij mannen vooral vasopressine). (Moral Revolution) Stel dan dus dat je weer uit elkaar gaat, wat in veel gevallen van seks voor het huwelijk nog best zou kunnen, dan heb je een probleem, want dan blijf je aan die persoon verbonden, op een bijzondere manier.
Seks is ook een groeiproces. Het gaat meestal niet in een keer zoals je in gedachten had. Binnen de veiligheid van het huwelijk kan een bevredigende seksuele relatie worden opgebouwd. (Ouweneel, 2006, p. 46) Er is ook nog kans dat je het te vroeg doet. Bij seks voor het huwelijk bestaat er het risico dat het gebeurt terwijl niet beide partijen (of beide partijen niet) er klaar voor zijn (Martini, 23 november 2017), en/of het gebeurt vanuit zelfzuchtige beweegredenen. (Cardioso, 2015)
Dus het is af te raden om seks te hebben vóór het huwelijk. Als je dat echter aan jongeren gaat opleggen, denk ik dat de kans klein is dat het het gewenste effect heeft. Dan haken de meesten vrij snel af, ben ik bang. Maar de argumenten die ik net heb genoemd zouden wel uitgebreid moeten worden behandeld. Ook ontdekkingen uit de wetenschap bevestigen het idee van geen seks voor het huwelijk, maar veel mensen hebben toch het idee dat het uit de tijd is (zie bijvoorbeeld topics op het viva-forum (Groen_Druifje e.a., 2010)). Dat idee kan hopelijk veranderd worden door betere voorlichting, en getuigenissen.

Dit onderwerp houdt mij bezig omdat ik op fora veel voor mij vreselijke dingen gelezen heb. Er wordt heel veel kapot gemaakt door porno, en er zijn heel veel mensen die een in mijn ogen verkeerd beeld hebben van seksualiteit. Ik hoop dat dit mag veranderen, en een degelijke seksuele voorlichting zou daarbij kunnen helpen. Een seksuele voorlichting die óók aandacht durft te besteden aan pornografie en seks voor het huwelijk.
Om af te sluiten op de manier waarop ik ben begonnen, een citaat over geen seks voor het huwelijk: "Heel verstandig." (yasmijn, 2010)

Bronvermelding

Cardioso, C. (2015). 6 reasons why sex before marriage affects a relationship. Opgeroepen op 16 december, 2017, van https://blogs.universal.org/cristianecardoso/en/6-reasons-why-sex-before-marriage-affects-a-relationship/
elninjoo. (2010). Re: Geen seks voor het huwelijk. Opgeroepen op 11 februari, 2018, van https://forum.viva.nl/relaties/geen-seks-voor-het-huwelijk/list_messages/69843/1
Martini, C. (23 november 2017). College thema 3.4, Evangelische Hogeschool, Amersfoort
Moral Revolution. (z.j.). The Invisible Effects of Sex Before Marriage?. Opgeroepen op 16 december, 2017, van https://moralrevolution.com/the-invisible-effects-of-sex-before-marriage/
Ouweneel, W.J. (2006). Seks vóór het huwelijk. In Blokboek blok 2 thema 4. Eigen uitgave Evangelische Hogeschool, 2017.
RTL Nieuws. (2017). 'Seksuele voorlichting op scholen voldoet niet'. Opgeroepen op 16 januari, 2018, van https://www.rtlnieuws.nl/gezin/seksuele-voorlichting-op-scholen-voldoet-niet
Rutgers. (2012). Seksualiteit en seksuele diversiteit in kerndoelen. Opgeroepen op 16 januari, 2018, van https://www.rutgers.nl/nieuws-opinie/nieuwsarchief/seksualiteit-en-seksuele-diversiteit-kerndoelen
Rutgers. (2016). Richtlijn seksuele en relationele vorming.
Scholieren.com. (2013). Een onderzoek naar seksuele voorlichtingslessen onder leerlingen uit de onderbouw van het Nederlands voortgezet onderwijs.
Vlugt, I. van der. (2006). Country Papers on Youth Sex Education in Europe. p. 73 - 80
yasmijn. (2010). Re: Geen seks voor het huwelijk. Opgeroepen op 16 januari, 2018, van https://forum.viva.nl/viewtopic.php?f=1&t=69843&start=#p5115553