Twee gezichten van de vleesindustrie
Je komt ze steeds vaker tegen: vegetariërs. Blijkbaar zijn er redenen genoeg om minder vlees te willen eten. Toch zijn de veehouderijen nog volop bezig, en is lang niet iedereen zo radicaal over het mijden van vlees.
Maar omdat het aandeel vegetariërs blijft toenemen zou het goed zijn onderzoek te doen naar de reden hierachter en onszelf de vraag te stellen: "Moet de vleesproductie en -consumptie geminderd worden?"
Er zijn mensen die geen vlees eten om ethische redenen, maar tegenwoordig is een populaire reden de milieubelasting. Dat de productie en consumptie van voedsel het milieu belast blijkt uit de cijfers. De voedselindustrie draagt namelijk voor 20 tot 35 procent bij aan de totale milieubelasting. Dit wordt met name veroorzaakt door de uitstoot van broeikasgassen, die bijdragen aan de opwarming van de aarde. (Stichting Voedingscentrum Nederland, sd)
Veel verschillende factoren kunnen schuldig zijn aan dit hoge percentage. Een deel van deze uitstoot van broeikasgassen is bijvoorbeeld afkomstig van het vervoer van uitheems verbouwde groente en fruit, maar de vleessector brengt het er duidelijk slechter vanaf. Van deze 20 tot 35 procent voor de hele voedselindustrie wordt namelijk ruim 14 procent veroorzaakt door de veesector (Luttikhuis, 2015). Het valt dus niet te betwisten dat dit een zeer belangrijk punt is.
De meest voor de hand liggende oplossing hiervoor is minder dierlijke producten eten. Dat kan in verschillende mate. De makkelijkste stap is een dagje minder vlees per week, dit in het kader van ‘hoe meer dagjes hoe meer vreugd’. Als je dat even doorzet ben je voor je het weet al vegetariër.
Maar is dit echt wel zo goed? Moeten we dan allemaal gewoon vegetariër worden?
Het Voedingscentrum vindt van wel. Het eten van minder dierlijke producten zorgt ervoor dat de uitstoot van broeikasgassen vermindert. Dit komt omdat onder andere doordat de uitwerpselen van vee een grote hoeveelheid methaangas bevatten, een erg krachtig broeikasgas. Daarnaast wordt de verzuring van grondwater, veroorzaakt door ammoniak afkomstig van de vleessector, verminderd. Deze twee voorbeelden, uitstoot en verzuring, zijn de grootste vormen van milieubelasting, maar er zijn ook nog andere factoren van belang. (Vré, 2011)
Dieren hebben voedsel nodig. Dit voedsel bestaat voornamelijk uit producten op basis van soja, wat wordt verbouwd op plantages waarvoor grote bossen worden gekapt. Bovendien wordt ongelooflijk veel water gebruikt om soja te laten groeien. (Kraaijvanger, 2011)Zowel het kappen van bossen als het gebruiken van veel water tast het milieu aan. Voor sommigen dus redenen genoeg om minder vlees te eten. (Kraaijvanger, 2011)
Maar als we massaal minder vlees gaan eten, heeft dat ook verschillende nadelige gevolgen. De vleesindustrie verliest aan belang en daarmee zullen veel banen verdwijnen. Op dit moment werken er zo’n 12 duizend mensen in de vleessector. Deze is namelijk de grootste ‘foodexporteur’ van Nederland met jaarlijkse omzet van 10 miljard euro. Het is dus onvermijdelijk dat het verminderen van de vleesproductie en -consumptie effect zal hebben op de werkgelegenheid en de economie, die ons kleine landje draaiende houdt. (Centrale Organisatie voor de Vleessector, 2016)
Behalve dat de productie van vlees de economie gezond houdt, is het ook belangrijk voor het gezond houden van de individuele mens. Vlees bevat bijvoorbeeld vitaminen en eiwitten die essentieel zijn voor het goed functioneren van het menselijk lichaam. (Pewhaiangi, 2014)
Nu is de vraag dus of het wel zo slim is minder of helemaal geen vlees meer te eten.
Het is helemaal aan jezelf die vraag te beantwoorden. Uit onderzoek is gebleken dat de vleessector verantwoordelijk is voor een groot deel van de methaan- en ammoniak-uitstoot. Daarnaast is voor het kweken van de dieren veel voedsel, en daardoor veel water nodig, wat ook een reden zou kunnen zijn om minder vlees te eten. De vleessector is echter óók verantwoordelijk voor een groot deel aan werkgelegenheid en economische groei. En vlees op zich bevat essentiële voedingsstoffen voor de mens. Er zijn dus, zoals wel vaker met maatschappelijke dilemma's, meerdere standpunten te verdedigen aangaande de productie en consumptie van vlees. Toch zal het sommigen waarschijnlijk worst wezen.
Geschreven in samenwerking met twee anderen. Het was me een genoegen, over het algemeen.